Tin mới nhấtTrong bức tranh phát triển kinh tế số toàn cầu, khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang nổi lên như trung tâm tăng trưởng nhanh nhất về tài sản kỹ thuật số và blockchain. Việt Nam, với vị trí đứng thứ ba trong khu vực về đầu tư tiền mã hóa, đang từng bước khẳng định vai trò mới trong nền tài chính số toàn cầu. Sự kết hợp giữa tăng trưởng nội tại, khung pháp lý thí điểm và xu hướng token hóa tài sản thực đã mở ra cơ hội định hình một "nền kinh tế theo chuỗi" trong tương lai.
Tăng trưởng nhanh và bối cảnh khu vực
Theo dữ liệu từ Chainalysis, khối lượng giao dịch trực tuyến tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã tăng từ 81 tỷ USD mỗi tháng (7/2022) lên 244 tỷ USD vào cuối năm 2024. Đây là mức tăng trưởng vượt trội, đưa khu vực trở thành thị trường tiền mã hóa phát triển nhanh nhất toàn cầu. Việt Nam ghi dấu ấn mạnh mẽ khi đứng thứ ba khu vực, với mức tăng trưởng đầu tư 55% so với năm trước.
Điều này phản ánh hai xu hướng nổi bật: thứ nhất, sự chấp nhận nhanh của công nghệ blockchain và tài sản số trong đời sống tài chính; thứ hai, dòng vốn trong khu vực đang dịch chuyển từ các kênh truyền thống sang các kênh đầu tư mới. Các chuyên gia cho rằng bùng nổ này chính là nền tảng quan trọng để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số theo Nghị quyết 57-NQ/TW, đồng thời củng cố vị thế trung tâm tài chính số trong khu vực.
Token hóa – xu hướng toàn cầu định hình tương lai
Một trong những điểm sáng nổi bật của thị trường tài sản số toàn cầu là token hóa tài sản thực (RWA – Real World Assets). Thay vì chỉ gắn liền với các loại tiền mã hóa truyền thống, blockchain đang dần mở rộng sang việc số hóa những tài sản có giá trị thực: bất động sản, trái phiếu, hàng hóa hay chứng chỉ xanh.
Dự báo đến năm 2033, quy mô thị trường RWA có thể đạt tới 19 nghìn tỷ USD, tương đương hơn 10% GDP toàn cầu. Những dự án thí điểm trên thế giới đã minh chứng cho tiềm năng này:
-
JPMorgan với Mạng lưới Thế chấp Token hóa, xử lý 1,5 nghìn tỷ USD giao dịch.
-
Hồng Kông triển khai trái phiếu xanh đa tiền tệ với điều khoản thanh toán T+1, rút ngắn thời gian và tăng tính thanh khoản.
Nhiều chuyên gia so sánh sự xuất hiện của RWA với việc ra đời quỹ tương hỗ (thập niên 1970) hay ETF (thập niên 1990), khi cả hai đều mở ra bước ngoặt trong lịch sử tài chính toàn cầu. Điều này cho thấy token hóa không chỉ là một trào lưu công nghệ, mà còn là quá trình tái cấu trúc toàn diện thị trường vốn.
Việt Nam và khung pháp lý thí điểm
Để đón đầu xu thế này, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, cho phép triển khai thí điểm thị trường tài sản số trong nước. Nội dung nghị quyết cho thấy cách tiếp cận thận trọng nhưng cởi mở:
-
Đơn vị phát hành: phải là doanh nghiệp đăng ký kinh doanh tại Việt Nam, tài sản phát hành phải có cơ sở bảo đảm từ tài sản thực.
-
Nhà cung cấp dịch vụ (VASP): yêu cầu vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng, giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài 49%, và tuân thủ chuẩn an ninh CNTT cấp độ 4.
-
Minh bạch và bảo vệ nhà đầu tư: quy định tách biệt tài sản khách hàng, nghĩa vụ công bố thông tin, cùng cơ chế giải quyết tranh chấp và bồi thường.
Khung pháp lý này không chỉ tạo môi trường thử nghiệm cho doanh nghiệp trong nước, mà còn gửi tín hiệu rõ ràng đến cộng đồng quốc tế về cam kết của Việt Nam với sự phát triển bền vững của hệ sinh thái tài chính số.
Đổi mới, Niềm tin và “Nền kinh tế theo chuỗi”
Các nhà quản lý nhấn mạnh rằng khuôn khổ mới này không nhằm mở cửa ồ ạt, mà để lọc bỏ mô hình rủi ro cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và củng cố niềm tin của nhà đầu tư.
David Chan, chuyên gia của BCG, gọi đây là “khởi đầu của một bánh đà kinh tế trên chuỗi”, khi blockchain không chỉ phục vụ giao dịch tiền mã hóa, mà còn trở thành hạ tầng cho nhiều ứng dụng tài chính và phi tài chính. Một khi niềm tin và minh bạch được đảm bảo, dòng vốn trong và ngoài nước có thể sẽ luân chuyển mạnh mẽ hơn, tạo động lực tăng trưởng mới.
Bức tranh quốc tế: Sự tham gia của các định chế lớn
Không chỉ ở Việt Nam, xu hướng token hóa và tài sản kỹ thuật số đang được các quốc gia lớn đưa vào khung pháp lý chính thức:
-
Hoa Kỳ: ban hành Đạo luật Genius nhằm quản lý stablecoin, tăng cường tính hợp pháp của tài sản số.
-
Liên minh châu Âu (EU): triển khai MiCA (Markets in Crypto-Assets Regulation) – khung pháp lý toàn diện đầu tiên về tài sản mã hóa.
-
Ngân hàng trung ương: hơn 90% đang nghiên cứu hoặc thử nghiệm CBDC (tiền kỹ thuật số quốc gia).
Các bước đi này thể hiện rõ rằng blockchain và tài sản số không còn nằm ngoài hệ thống tài chính chính thức, mà đang dần trở thành một phần tất yếu. Tuy nhiên, song hành với cơ hội, cũng xuất hiện nhiều thách thức mới: biến động giá, rủi ro an ninh mạng, hay sự phụ thuộc vào nền tảng công nghệ xuyên biên giới.
Việt Nam trong cuộc chơi toàn cầu
Cách tiếp cận của Việt Nam – cân bằng giữa đổi mới và an ninh – được coi là chiến lược hợp lý trong giai đoạn hiện nay. Nếu triển khai hiệu quả, Việt Nam có thể trở thành trung tâm:
-
Minh bạch và đáng tin cậy cho các nhà đầu tư quốc tế muốn tiếp cận thị trường châu Á.
-
Thúc đẩy hội nhập quốc tế thông qua việc hài hòa hóa quy định với EU, Mỹ và các chuẩn mực toàn cầu.
-
Khuyến khích sáng tạo trong nước, khi các startup blockchain Việt có cơ hội thử nghiệm trong môi trường pháp lý rõ ràng, an toàn.
Trong dài hạn, việc phát triển “nền kinh tế theo chuỗi” không chỉ mang lại lợi ích tài chính mà còn giúp Việt Nam xây dựng năng lực cạnh tranh mới, gắn liền với xu hướng chuyển đổi số toàn cầu.
Việt Nam – Từ người theo sau đến trung tâm tiên phong tài chính số toàn cầu
Từ vị thế một quốc gia có tốc độ tăng trưởng đầu tư tiền mã hóa hàng đầu khu vực, Việt Nam đang bước vào giai đoạn bản lề trong việc định hình hệ sinh thái tài sản số. Bối cảnh khu vực năng động, xu hướng token hóa toàn cầu, cùng khung pháp lý thí điểm trong nước đã tạo nền tảng vững chắc để Việt Nam trở thành trung tâm minh bạch, hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên tài chính kỹ thuật số.
Nếu biết tận dụng thời cơ, duy trì sự cân bằng giữa đổi mới – niềm tin – an ninh, Việt Nam không chỉ là người theo sau, mà có thể trở thành một trong những quốc gia tiên phong định hình tương lai tài chính toàn cầu.