Bài Phát Biểu Cuối Cùng Của Powell Trước Tháng Quyết Định

Bài phát biểu sắp tới của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell tại Hiệp hội Kinh tế Doanh nghiệp Quốc gia (NABE) đang trở thành tâm điểm của giới đầu tư toàn cầu. Đây được xem là cơ hội cuối cùng để thị trường nghe “lời gợi ý” từ người đứng đầu Fed trước khi ngân hàng trung ương Mỹ nhóm họp vào cuối tháng 10. Sau khi Fed hạ lãi suất 25 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 9, giới chức trong nội bộ vẫn chia rẽ về con đường chính sách tiếp theo — liệu sẽ dừng lại để đánh giá tác động hay tiếp tục cắt giảm nhằm ngăn chặn đà suy yếu của kinh tế Mỹ.

Fed giữa ngã ba đường

Việc cắt giảm lãi suất tháng 9 đánh dấu bước ngoặt sau hơn hai năm duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt để chống lạm phát. Tuy nhiên, bước đi này không đồng nghĩa Fed đã chuyển hẳn sang chu kỳ nới lỏng. Trong nội bộ, một số quan chức như Chủ tịch Fed chi nhánh Minneapolis Neel Kashkari cho rằng việc hạ lãi suất quá nhanh có thể khiến lạm phát quay trở lại. Ngược lại, phe “bồ câu” cho rằng nền kinh tế đang phát tín hiệu chậm lại, thị trường lao động mất đà và tiêu dùng cá nhân yếu đi — những lý do đủ mạnh để Fed hành động thêm.

Sự chia rẽ này khiến bài phát biểu của Powell trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Mỗi từ ngữ, mỗi sắc thái giọng điệu của ông đều có thể khiến lợi suất trái phiếu, đồng đô la và giá vàng biến động mạnh.

“Điều hướng trong mù mờ” giữa khủng hoảng dữ liệu

Tình hình càng trở nên phức tạp khi chính phủ Mỹ rơi vào tình trạng shutdown (đóng cửa một phần), khiến nhiều cơ quan ngừng công bố dữ liệu kinh tế quan trọng như bảng lương phi nông nghiệp (NFP), CPI hay doanh số bán lẻ. Không có các tín hiệu định lượng rõ ràng, Fed buộc phải “điều hướng trong mù mờ” — tức ra quyết định trong khi thiếu thông tin nền tảng về sức khỏe nền kinh tế.

Trong hoàn cảnh này, Powell sẽ phải thể hiện khả năng “giữ tay lái” vững vàng. Ông cần vừa trấn an thị trường rằng Fed vẫn đủ thông tin để hành động hợp lý, vừa cho thấy sự linh hoạt trước rủi ro suy thoái đang dần hiện hữu. Việc thiếu dữ liệu có thể khiến Fed phải dựa nhiều hơn vào các chỉ báo định tính, như khảo sát doanh nghiệp, tâm lý tiêu dùng hay diễn biến thị trường tài chính.

Cân bằng giữa lạm phát và việc làm

Trọng tâm bài phát biểu của Powell được dự đoán sẽ xoay quanh cách Fed cân bằng hai mục tiêu cốt lõi: ổn định giá cả và hỗ trợ việc làm. Sau khi lạm phát giảm từ mức đỉnh 9,1% năm 2022 xuống quanh 3,1% hiện nay, mục tiêu “ổn định giá cả” phần nào đã đạt được. Tuy nhiên, thị trường lao động lại có dấu hiệu suy yếu khi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4,2%, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp mới cao nhất trong 10 tháng.

Powell có thể nhấn mạnh rằng Fed “không tìm cách gây suy thoái để kiểm soát lạm phát”, nhưng cũng “không thể mạo hiểm với việc lạm phát quay lại”. Điều này phản ánh chiến lược trung dung mà ông đã kiên định theo đuổi suốt hai năm qua — giữ chính sách linh hoạt và dựa vào dữ liệu (data-dependent).

Nếu giọng điệu của ông thiên về “dovish” (ôn hòa), thị trường có thể hiểu rằng Fed đã sẵn sàng cắt giảm thêm lãi suất. Ngược lại, nếu Powell phát tín hiệu “hawkish” (diều hâu) và bày tỏ lo ngại về việc nới lỏng quá sớm, đồng USD có thể phục hồi mạnh, trong khi giá vàng và chứng khoán có khả năng chịu áp lực điều chỉnh.

Kỳ vọng thị trường: Xác suất cắt giảm gần như chắc chắn

Theo công cụ CME FedWatch, xác suất Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất thêm 25 điểm cơ bản trong cuộc họp tháng 10 hiện lên tới 97%. Điều này cho thấy thị trường gần như tin tưởng rằng Fed sẽ duy trì đà nới lỏng nhằm bảo vệ tăng trưởng. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm đã giảm về mức 3,75%, thấp nhất kể từ đầu năm, trong khi đồng USD suy yếu so với rổ tiền tệ chính.

Các nhà phân tích tại Goldman Sachs cho rằng Fed có thể thực hiện thêm hai lần giảm lãi suất nữa trong năm nay nếu dữ liệu kinh tế tiếp tục xấu đi. Tuy nhiên, họ cảnh báo rằng việc giảm lãi suất quá nhanh có thể khiến đồng đô la mất vị thế trú ẩn và làm gia tăng rủi ro bong bóng tài sản trên thị trường chứng khoán.

Thông điệp chờ đợi: Sự rõ ràng giữa bất định

Giữa bối cảnh kinh tế mập mờ, thị trường tài chính đang cần một “kim chỉ nam” — và bài phát biểu của Powell chính là điều đó. Ông được kỳ vọng sẽ cung cấp manh mối rõ ràng hơn về tiêu chí mà Fed sử dụng để xác định lộ trình tiếp theo: liệu cơ quan này đang ưu tiên kiềm chế lạm phát còn sót lại, hay tập trung ngăn chặn suy thoái sớm.

Nếu Powell khẳng định rằng lạm phát đã được “kiểm soát phần lớn” và kinh tế Mỹ đang đối mặt nhiều rủi ro tăng trưởng, niềm tin vào chu kỳ cắt giảm lãi suất mới sẽ củng cố mạnh mẽ. Ngược lại, chỉ cần một phát biểu mang hàm ý “chưa vội vàng hành động”, thị trường có thể đảo chiều chỉ trong tích tắc.

Kết luận

Chưa bao giờ vai trò của Jerome Powell lại trở nên quan trọng như hiện tại. Trong khi chính phủ tạm thời tê liệt và dữ liệu kinh tế bị gián đoạn, mọi con mắt đều dồn về sân khấu NABE – nơi Chủ tịch Fed sẽ cất tiếng nói mang tính quyết định cho hướng đi của nền kinh tế Mỹ.

Dù Fed có hành động thế nào trong cuộc họp tháng 10, điều rõ ràng là Powell đang phải đi trên sợi dây mong manh giữa hai cực: ngăn chặn suy thoái nhưng không để lạm phát quay trở lại. Câu hỏi còn lại chỉ là — liệu ông sẽ chọn hướng đi nào trong đêm tối của những con số chưa được công bố?