Trong bối cảnh các cuộc đàm phán ngân sách của chính phủ Hoa Kỳ rơi vào bế tắc, lo ngại về nguy cơ đóng cửa đã tạo ra làn sóng bất ổn trên thị trường tài chính. Điều này thúc đẩy nhu cầu đối với các tài sản trú ẩn an toàn, nổi bật nhất là vàng. Vào ngày thứ Ba, giá vàng đã tăng 0,9%, chạm mốc 3.867,25 USD/ounce – mức cao kỷ lục mọi thời đại, vượt qua cả đỉnh được ghi nhận trong phiên giao dịch trước đó khi vàng đã tăng tới 2%.
Nguyên nhân: Nỗi lo đóng cửa chính phủ và dữ liệu kinh tế bị trì hoãn
Nỗi lo lớn nhất hiện nay không chỉ nằm ở việc chính phủ Mỹ có thể ngừng hoạt động, mà còn ở hệ lụy đi kèm: việc công bố các báo cáo kinh tế quan trọng bị gián đoạn. Các dữ liệu như báo cáo việc làm tháng 9, vốn là chỉ số then chốt để Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đánh giá sức khỏe kinh tế, có nguy cơ bị trì hoãn.
Việc thiếu dữ liệu làm tăng độ khó trong các quyết định chính sách tiền tệ của Fed, vốn đang ở giai đoạn nhạy cảm khi cân nhắc giữa kiểm soát lạm phát và duy trì tăng trưởng. Trong môi trường như vậy, vàng trở thành một lựa chọn hấp dẫn để lưu giữ giá trị.
Theo các chuyên gia, sự bất định chính trị càng lớn, nhu cầu đối với tài sản trú ẩn càng cao. Trường hợp chính phủ Mỹ đóng cửa sẽ khiến nhà đầu tư toàn cầu thận trọng, chuyển dịch vốn khỏi các tài sản rủi ro sang vàng, trái phiếu hoặc các công cụ phòng thủ khác.
Tác động đến trái phiếu và đồng đô la Mỹ
Sóng gió chính trị đã khiến lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm. Trong khi trái phiếu chính phủ thường được coi là an toàn, việc lợi suất sụt giảm khiến chúng kém hấp dẫn hơn so với vàng – vốn không mang lại lãi suất nhưng lại có khả năng giữ giá trị trong dài hạn.
Đồng thời, đồng đô la Mỹ yếu đi càng làm tăng sức hút của vàng. Khi USD mất giá, chi phí mua vàng tính bằng các đồng tiền khác trở nên rẻ hơn, thúc đẩy nhu cầu từ các nhà đầu tư quốc tế. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp giá vàng duy trì đà tăng mạnh mẽ.
Sức mua từ ngân hàng trung ương và kỳ vọng Fed hạ lãi suất
Ngoài yếu tố chính trị, thị trường vàng còn nhận lực hỗ trợ từ hai động lực lớn:
-
Nhu cầu từ ngân hàng trung ương toàn cầu – Trong bối cảnh bất ổn kinh tế và căng thẳng địa chính trị, nhiều ngân hàng trung ương tiếp tục gia tăng dự trữ vàng để đa dạng hóa tài sản và giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la.
-
Kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất – Khi lãi suất đi xuống, chi phí cơ hội nắm giữ vàng giảm, giúp kim loại quý này hấp dẫn hơn. Nhà đầu tư tin rằng Fed sẽ tiếp tục chu kỳ hạ lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế, từ đó tạo đà cho giá vàng bứt phá.
Thị trường bạc và bạch kim: Tạm lắng sau cú bùng nổ
Trong khi vàng tiếp tục lập kỷ lục, các kim loại quý khác như bạc và bạch kim lại chững lại sau chuỗi tăng mạnh. Bạc đã tăng tới 63% trong năm nay, còn bạch kim thậm chí leo tới 76%.
Tình trạng khan hiếm nguồn cung, đặc biệt ở thị trường London, đã khiến chi phí vay mượn hai kim loại này tăng cao. Đây là tín hiệu cho thấy lượng dự trữ trên thị trường đang cạn dần. Tuy nhiên, sau một giai đoạn tăng nóng, giá bạc và bạch kim hiện bước vào trạng thái tạm nghỉ để củng cố.
Dù vậy, cả bạc và bạch kim vẫn được hưởng lợi từ dòng vốn đổ vào các quỹ ETF kim loại quý. Các nhà phân tích cho rằng triển vọng dài hạn của hai kim loại này vẫn tích cực nhờ nhu cầu công nghiệp và xu hướng đa dạng hóa đầu tư.
Bối cảnh toàn cầu: Vàng như tấm gương phản chiếu nỗi bất an
Việc giá vàng liên tục phá đỉnh không chỉ phản ánh tình hình riêng tại Mỹ mà còn là tấm gương phản chiếu tâm lý bất an của nhà đầu tư toàn cầu. Ngoài rủi ro chính phủ Mỹ đóng cửa, kinh tế thế giới còn đối mặt với nhiều thách thức: tăng trưởng chậm lại ở Trung Quốc, lạm phát dai dẳng tại châu Âu, và căng thẳng địa chính trị leo thang ở nhiều khu vực.
Trong bối cảnh đó, vàng được xem là “điểm tựa” cho dòng vốn toàn cầu. Sự kết hợp giữa bất ổn chính trị, triển vọng hạ lãi suất và nhu cầu từ ngân hàng trung ương đã tạo nên môi trường lý tưởng để vàng duy trì xu hướng tăng.
Triển vọng ngắn hạn: Vàng còn có thể tăng tiếp?
Theo các nhà phân tích tại Bloomberg, mức giá 3.867 USD/ounce có thể chưa phải là đỉnh cuối cùng. Nếu chính phủ Mỹ thực sự đóng cửa và dữ liệu kinh tế tiếp tục bị trì hoãn, áp lực bất định sẽ gia tăng, tạo thêm động lực cho vàng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giá vàng biến động mạnh và có thể điều chỉnh khi tình hình chính trị được giải quyết hoặc Fed đưa ra tín hiệu rõ ràng hơn về chính sách tiền tệ. Dù vậy, xu hướng chung trong ngắn hạn vẫn nghiêng về kịch bản giá vàng duy trì sức mạnh.
Kết luận
Đà tăng kỷ lục của vàng trong tuần này là minh chứng cho vai trò trú ẩn an toàn của kim loại quý trong bối cảnh bất ổn chính trị và kinh tế. Viễn cảnh chính phủ Mỹ đóng cửa đã làm lung lay niềm tin thị trường, đồng thời thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm nơi lưu trữ giá trị an toàn.
Cùng với nhu cầu từ ngân hàng trung ương và kỳ vọng Fed tiếp tục hạ lãi suất, vàng đang đứng trước cơ hội củng cố vị thế vững chắc trong danh mục đầu tư toàn cầu.
Dù có thể đối mặt với điều chỉnh ngắn hạn, triển vọng dài hạn của vàng vẫn tươi sáng, khi những bất định về chính trị, kinh tế và địa chính trị tiếp tục là “ngọn gió ngược” đối với nền kinh tế toàn cầu.