Tin mới nhấtHôm thứ Sáu, Trung Quốc bất ngờ công bố áp mức thuế chống bán phá giá sơ bộ lên tới 62,4% đối với hơn 2 tỷ USD thịt lợn nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU). Quyết định này không chỉ làm gia tăng căng thẳng thương mại vốn đã nóng lên từ tranh chấp về thuế xe điện, mà còn phản ánh cách Bắc Kinh tận dụng công cụ thương mại trong bàn cờ địa chính trị rộng lớn hơn.
Đòn trả đũa thương mại
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, cuộc điều tra sơ bộ phát hiện bằng chứng về bán phá giá, gây thiệt hại cho ngành chăn nuôi trong nước. Các công ty hợp tác – chủ yếu từ Tây Ban Nha, Đan Mạch và Hà Lan – được hưởng mức thuế từ 15,6% đến 32,7%, trong khi phần lớn nhà sản xuất khác chịu mức trần 62,4%.
Đáng chú ý, phần lớn sản phẩm xuất khẩu là nội tạng lợn – mặt hàng ít thị trường thay thế ngoài Trung Quốc. Điều này khiến các nhà sản xuất EU, đặc biệt Tây Ban Nha, rơi vào thế khó.
Kỳ vọng đàm phán đang phai nhạt
Động thái này diễn ra ngay sau khi Bắc Kinh quyết định gia hạn cuộc điều tra thêm sáu tháng vào tháng 6, từng thắp lên hy vọng rằng một thỏa thuận thương mại ngầm về thuế xe điện sẽ hình thành. Tuy nhiên, việc áp thuế sơ bộ cho thấy Trung Quốc đang lựa chọn tăng áp lực thay vì nhượng bộ.
Mặc dù về lý thuyết, quyết định có thể thay đổi trước khi cuộc điều tra kết thúc vào tháng 12, các tiền lệ trước đây – như trường hợp hạt cải dầu Canada – cho thấy khả năng gỡ bỏ là rất thấp.
Liên hệ ngoại giao: Trung – Nga hưởng lợi?
Trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang với EU, Nga nổi lên như đối tác thay thế quan trọng của Trung Quốc. Thực tế, Nga đã tăng mạnh xuất khẩu thịt và ngũ cốc sang Trung Quốc từ năm 2022, sau khi bị châu Âu áp lệnh trừng phạt.
Nếu nguồn cung thịt lợn EU bị hạn chế bởi thuế quan, Moscow hoàn toàn có thể mở rộng thị phần tại thị trường khổng lồ này, dù hiện chưa đủ năng lực thay thế hoàn toàn. Quan trọng hơn, sự dịch chuyển thương mại này củng cố trục hợp tác kinh tế – chính trị Trung – Nga, trong khi làm suy yếu ảnh hưởng của châu Âu trong chuỗi cung ứng nông sản châu Á.
Kết luận
Động thái áp thuế chống bán phá giá thịt lợn EU vừa là đòn thương mại, vừa là tín hiệu ngoại giao. Bắc Kinh muốn nhắn nhủ rằng họ sẵn sàng sử dụng đòn bẩy nông sản để đáp trả sức ép từ EU về xe điện. Đồng thời, bước đi này vô tình tạo không gian cho Nga gia tăng hiện diện trên thị trường thực phẩm Trung Quốc, qua đó thắt chặt hơn quan hệ song phương trong bối cảnh phương Tây vẫn đang đối đầu Moscow.
