Tin mới nhấtTin tức mới nhất: SEC mở cửa thảo luận
Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC) mới đây cho biết cơ quan này đang xem xét khả năng thay thế báo cáo tài chính hàng quý bằng báo cáo bán niên. Lý do được đưa ra là nhằm bảo vệ nhà đầu tư nhưng đồng thời cho phép các doanh nghiệp phát triển trong dài hạn. Đây là tín hiệu quan trọng, mở lại cuộc tranh luận đã từng được nhắc tới nhiều lần dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump.
Quan điểm của Trump: Bỏ ngắn hạn, nhìn về dài hạn
Ngay từ năm 2018, Trump đã yêu cầu SEC nghiên cứu việc chuyển từ báo cáo hàng quý sang báo cáo bán niên. Mặc dù khi đó cơ quan quản lý đã từ chối, nhưng ông vẫn kiên định với quan điểm rằng báo cáo hàng quý tạo ra gánh nặng không cần thiết. Với ông, mục tiêu là giúp các công ty đại chúng – đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ – tập trung vào đầu tư dài hạn thay vì chạy theo kết quả ngắn hạn.
Trump tin rằng nếu nới lỏng yêu cầu, nhiều công ty sẽ mạnh dạn niêm yết, từ đó thúc đẩy việc làm, thu hút vốn và tạo động lực tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Lịch sử: Từ báo cáo thường niên đến áp lực minh bạch
Cho đến những năm 1970, các công ty Mỹ chỉ bắt buộc nộp báo cáo thường niên (10-K) và bán niên. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh của thị trường vốn và những yêu cầu về minh bạch, SEC đã đưa ra chế độ báo cáo hàng quý (10-Q).
Đặc biệt, sau các vụ bê bối tài chính nghiêm trọng như Enron hay WorldCom, niềm tin thị trường sụp đổ buộc SEC siết chặt quy định. Từ đó, CEO và CFO phải trực tiếp ký xác nhận các tài liệu tài chính. Điều này khiến báo cáo hàng quý trở thành một phần không thể thiếu trong cơ chế giám sát và bảo vệ nhà đầu tư.
Lý do Trump muốn thay đổi
Có ba yếu tố cốt lõi trong lập luận của Trump:
-
Chi phí cao: Chuẩn bị báo cáo hàng quý tiêu tốn khoảng 1,5 tháng công sức. Đối với các công ty nhỏ, đây là gánh nặng lớn, làm mất đi thời gian và chi phí có thể dành cho đổi mới hoặc đầu tư chiến lược.
-
Khuyến khích ngắn hạn: Báo cáo liên tục khiến ban quản lý dễ sa vào “chủ nghĩa thành tích”, hy sinh kế hoạch dài hạn để đạt con số đẹp trong từng quý. Điều này có thể bóp méo chiến lược phát triển doanh nghiệp.
-
Số lượng công ty đại chúng sụt giảm mạnh: Từ 8.090 công ty năm 1996, con số này chỉ còn 3.952 vào cuối năm 2024. Ngoài yếu tố sáp nhập, gánh nặng pháp lý và chi phí tuân thủ khiến nhiều công ty nhỏ không mặn mà với việc niêm yết. Trump cho rằng thay đổi quy định sẽ khuyến khích nhiều công ty trở lại thị trường.
Tầm nhìn kinh tế của Trump
Theo Trump, việc giảm tần suất báo cáo sẽ tháo gỡ rào cản cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, đặc biệt là các startup công nghệ. Ông nhấn mạnh rằng thị trường chứng khoán Mỹ cần một “làn sóng niêm yết mới” để thúc đẩy tạo việc làm, thu hút vốn đầu tư nội địa và quốc tế.
Ở góc độ chính trị, động thái này cũng phù hợp với định hướng của Trump: giảm bớt ràng buộc hành chính và “giải phóng” khu vực tư nhân.
Ảnh hưởng đến thị trường tài chính
Nếu Mỹ thực sự bãi bỏ báo cáo hàng quý, thị trường tài chính sẽ chứng kiến những tác động trái chiều. Trong ngắn hạn, việc giảm tần suất công bố thông tin có thể khiến nhà đầu tư lo ngại về tính minh bạch, làm gia tăng biến động giá cổ phiếu do thiếu dữ liệu cập nhật kịp thời. Các quỹ đầu tư và tổ chức phân tích cũng sẽ gặp khó khăn hơn trong việc dự báo xu hướng lợi nhuận. Tuy nhiên, về dài hạn, thay đổi này có thể giúp doanh nghiệp giảm áp lực chạy theo kết quả ngắn hạn, qua đó khuyến khích đầu tư chiến lược, đổi mới công nghệ và tăng khả năng cạnh tranh. Thị trường vốn Mỹ có thể trở nên hấp dẫn hơn với các công ty vừa và nhỏ, vốn lâu nay ngần ngại niêm yết vì gánh nặng tuân thủ.
Trường hợp Vương quốc Anh: Bài học tham khảo
Anh quốc từng thử nghiệm chế độ báo cáo hàng quý bắt buộc vào năm 2007 nhưng bãi bỏ vào năm 2014. Thực tế cho thấy hơn 90% công ty tại London vẫn duy trì báo cáo hàng quý tự nguyện để giữ lòng tin nhà đầu tư và tránh bị thị trường lãng quên.
Tuy nhiên, trong nửa đầu năm 2025, số lượng IPO tại London rơi xuống mức thấp nhất kể từ 1995, chỉ có năm công ty mới niêm yết. Điều này cho thấy rằng dù yêu cầu báo cáo không còn bắt buộc, những yếu tố như tính hấp dẫn của thị trường vốn, chi phí niêm yết và triển vọng lợi nhuận mới là yếu tố quyết định.
Khuyến nghị thị trường: Đi tìm điểm cân bằng
Việc loại bỏ hoàn toàn báo cáo hàng quý có thể gây rủi ro cho tính minh bạch. Nhà đầu tư sẽ khó theo dõi tình hình doanh nghiệp kịp thời, đặc biệt trong một thị trường biến động nhanh như Mỹ.
Một giải pháp trung dung được nhiều chuyên gia đề xuất là giảm tính bắt buộc của báo cáo thu nhập hàng quý – vốn là nguyên nhân chính thúc đẩy áp lực lợi nhuận ngắn hạn. Doanh nghiệp vẫn có thể báo cáo bán niên chính thức, nhưng các chỉ số tài chính cơ bản nên được cập nhật thường xuyên để duy trì niềm tin nhà đầu tư.
Mỹ đang đứng trước ngã rẽ
Cuộc tranh luận về báo cáo hàng quý phản ánh sự đối đầu giữa minh bạch và tự do phát triển. Trong khi SEC lo ngại việc nới lỏng sẽ làm giảm thông tin cho nhà đầu tư, Trump lại nhìn thấy cơ hội khôi phục số lượng công ty niêm yết và kích thích tăng trưởng kinh tế.
Dù kết quả cuối cùng ra sao, rõ ràng hệ thống báo cáo tài chính của Mỹ đang ở ngưỡng bước ngoặt. Kỷ nguyên báo cáo bán niên – nếu trở thành hiện thực – sẽ định hình lại cách các doanh nghiệp giao tiếp với thị trường, đồng thời đặt ra thách thức mới trong việc cân bằng giữa chi phí tuân thủ, định hướng dài hạn, và lợi ích công khai minh bạch.