Tin mới nhấtThị trường tiền điện tử toàn cầu vừa trải qua một cú sốc chưa từng có, khi đợt bán tháo cuối tuần xóa sổ hàng chục tỷ đô la chỉ trong vài giờ. Nhưng chỉ một phát biểu cởi mở từ Tổng thống Donald Trump vào đầu tuần – ám chỉ khả năng đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc – đã khiến thị trường lập tức đảo chiều, thổi bùng lại niềm tin mong manh của giới đầu tư.
Sự phục hồi đáng kinh ngạc sau “cơn bão” lịch sử
Theo dữ liệu từ CoinGecko, tổng vốn hóa thị trường tiền điện tử đã tăng hơn 6% trong phiên giao dịch đầu tuần, vượt mốc 4 nghìn tỷ USD sau khi rơi tự do vào cuối tuần trước. Bitcoin bật tăng trở lại trên 115.000 USD, phục hồi mạnh từ mức thấp 105.000 USD hôm thứ Sáu, trong khi Ether cũng vươn lên quanh 4.100 USD, sau khi chạm đáy dưới 3.500 USD.
Đợt hồi phục này xuất phát từ những tín hiệu hòa dịu của Tổng thống Trump và Phó Tổng thống JD Vance, cho thấy chính quyền Mỹ sẵn sàng nối lại đối thoại với Trung Quốc. Đây được xem là “liều thuốc an thần” tạm thời sau cú sốc khi Trump tuyên bố áp thuế 100% với hàng hóa Trung Quốc – thông tin đã kích hoạt một trong những đợt thanh lý đòn bẩy lớn nhất trong lịch sử thị trường crypto.
Từ hoảng loạn đến hy vọng – nhưng chưa an toàn
Các chuyên gia nhận định, diễn biến vừa qua phản ánh rõ mối liên hệ giữa diễn ngôn chính trị và giá tài sản kỹ thuật số. Phát biểu mang tính hòa giải của Trump giúp giảm bớt tâm lý sợ hãi, song giới giao dịch vẫn duy trì sự thận trọng cao độ.
Ông Richard Galvin, đồng sáng lập quỹ đầu cơ DACM, nhận định: “Phần lớn các token nhỏ (altcoin) vẫn đang giao dịch ở mức thấp so với đầu tháng 10. Rủi ro từ tin tức chính trị vẫn cao, và bất kỳ động thái leo thang nào cũng có thể đảo ngược đà phục hồi này.”
Thực tế, thị trường crypto vốn được xây dựng trên nền tảng đòn bẩy cao, khiến mỗi cú sốc vĩ mô đều khuếch đại thành chuỗi thanh lý dây chuyền. Khi tâm lý nhà đầu tư thay đổi chỉ trong vài giờ, thị trường dễ bị cuốn vào những vòng xoáy cực đoan – từ phấn khích tột độ đến hoảng loạn đỉnh điểm.
Thanh lý hàng loạt – cú reset bắt buộc của thị trường
Theo Coinglass, hơn 1,6 triệu nhà giao dịch bị thanh lý chỉ trong cuối tuần qua, khiến tổng khối lượng vị thế mở (open interest) của hợp đồng tương lai Bitcoin và Ether giảm gần một nửa, lần lượt còn 33 tỷ USD và 19 tỷ USD.
Sự sụt giảm mạnh của lãi suất tài trợ (funding rate) – mức mà các nhà đầu tư long phải trả – cho thấy đòn bẩy đã bị thu hẹp đáng kể. Đây có thể được xem là một cuộc “rửa sạch” lành mạnh, giúp thị trường giảm bớt rủi ro hệ thống.
Galvin cho rằng: “Đợt thanh lọc này sẽ đặt nền móng cho một cấu trúc thị trường bền vững hơn trong trung hạn. Khi đòn bẩy trở về mức bình thường, biến động cực đoan sẽ giảm dần.”
Hệ sinh thái crypto chịu chấn động dây chuyền
Cú sập cuối tuần không chỉ khiến giá sụt giảm mà còn làm lộ rõ những điểm yếu hạ tầng của thị trường tiền điện tử.
-
USDE của Ethena, stablecoin lớn thứ ba thế giới, đã mất neo tạm thời so với USD – gây lo ngại về khả năng duy trì thanh khoản trong giai đoạn căng thẳng.
-
Binance, sàn giao dịch lớn nhất toàn cầu, gặp sự cố kỹ thuật đúng thời điểm biến động mạnh, khiến giao dịch tạm gián đoạn và tạo thêm tâm lý hoảng loạn.
Dù vậy, giới quan sát cho rằng hệ thống nhìn chung không sụp đổ theo dây chuyền như thời FTX năm 2022. Đây là điểm tích cực, chứng minh thị trường đã phần nào trưởng thành hơn về quản trị rủi ro và cơ chế giám sát. Tuy nhiên, các quỹ đòn bẩy và nền tảng cho vay vẫn đang được theo dõi sát sao để phát hiện các nguy cơ vỡ nợ chậm trễ.
Từ đỉnh cao 126.000 USD đến cú điều chỉnh cần thiết
Chỉ một tuần trước, Bitcoin còn đạt mức kỷ lục 126.251 USD (ngày 6/10) – phản ánh sự hưng phấn nhờ các chính sách thân thiện với crypto của chính quyền Trump và làn sóng chấp nhận của các tổ chức tài chính lớn. Tuy nhiên, đợt sụt giảm mạnh sau đó cho thấy sự mong manh của tâm lý đầu cơ và mối liên hệ ngày càng chặt chẽ giữa crypto và địa chính trị toàn cầu.
Các nhà phân tích chỉ ra rằng, khi rủi ro thương mại Mỹ - Trung leo thang, nhà đầu tư toàn cầu có xu hướng rút khỏi các tài sản rủi ro cao, bao gồm tiền điện tử. Nhưng chỉ cần một tín hiệu hòa bình nhỏ, thị trường lập tức bật dậy, cho thấy mức độ nhạy cảm chưa từng có với dòng tin tức.
Hồi phục – nhưng vẫn mong manh
Dù thị trường đã phục hồi ấn tượng, nhiều chuyên gia cho rằng đây chỉ là “cuộc biểu tình cứu trợ” (relief rally) chứ chưa phải dấu hiệu của xu hướng tăng bền vững. Các yếu tố nền tảng – như thanh khoản toàn cầu, quy định pháp lý và tâm lý nhà đầu tư tổ chức – vẫn chưa thực sự ổn định.
Bài học rút ra là: tiền điện tử không còn miễn nhiễm với thế giới thực. Thay vì là “nơi trú ẩn an toàn” tách biệt khỏi chính trị và tài chính truyền thống, crypto ngày nay đang phản ứng mạnh mẽ với mọi chuyển động kinh tế vĩ mô – từ thương chiến, lãi suất đến phát ngôn của lãnh đạo các cường quốc.
Một thị trường vẫn đang trưởng thành qua giông bão
Sự phục hồi mạnh mẽ đầu tuần mang đến tia hy vọng cho giới đầu tư, nhưng cũng phơi bày một thực tế không thể phủ nhận: cấu trúc của thị trường crypto vẫn còn yếu và phụ thuộc nặng nề vào tâm lý. Đòn bẩy cao, thanh khoản mỏng và sự phụ thuộc vào tin tức khiến mỗi biến động chính trị đều có thể tạo nên sóng thần giá cả.
Khi cuộc thương chiến Mỹ - Trung còn chưa hạ nhiệt, thị trường tiền điện tử sẽ tiếp tục dao động theo từng lời nói từ Nhà Trắng. Trong kỷ nguyên mới, người chiến thắng không phải ai dự đoán đúng giá, mà là ai hiểu rõ tâm lý thị trường và quản lý rủi ro tốt hơn.