Tin mới nhấtGiá vàng thế giới đã chính thức phá vỡ kỷ lục lịch sử khi vượt ngưỡng 4.000 USD/ounce, đánh dấu cột mốc chưa từng có trong lịch sử thị trường kim loại quý. Cụ thể, giá vàng giao ngay tại London sáng thứ Tư đạt 4.031,54 USD, tăng 1,2% chỉ trong vài giờ giao dịch. Mức tăng này không chỉ là con số ấn tượng, mà còn phản ánh tâm lý bất ổn sâu sắc đang bao trùm giới đầu tư toàn cầu — từ chính trị, kinh tế đến thương mại quốc tế.
Vàng leo đỉnh trong cơn bão bất ổn toàn cầu
Lần tăng giá này không xuất hiện trong khoảng trống. Bối cảnh toàn cầu hiện nay là sự giao thoa của bất ổn chính trị, xung đột địa chính trị, và nguy cơ suy thoái kinh tế.
-
Tại Mỹ, tình trạng đóng cửa chính phủ (shutdown) bước sang tuần thứ hai, gây gián đoạn các dữ liệu kinh tế và làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư.
-
Ở châu Âu, nước Pháp đang đối mặt với làn sóng biểu tình và bất ổn chính trị, trong khi Nhật Bản vật lộn với tăng trưởng trì trệ và đồng yên mất giá mạnh.
Những yếu tố này cộng hưởng đã khiến vàng — biểu tượng truyền thống của “nơi trú ẩn an toàn” — trở thành tâm điểm dòng tiền.
Theo thống kê, giá vàng đã tăng hơn 50% kể từ đầu năm 2025, nối tiếp chuỗi tăng mạnh trong hai năm liền trước: 27% năm 2024 và 13% năm 2023. Điều này khiến giới phân tích liên tưởng đến thập niên 1970, khi vàng từng bứt phá do lạm phát cao và khủng hoảng niềm tin tiền tệ toàn cầu.
Ray Dalio và bóng dáng những năm 70
Tỷ phú Ray Dalio, người sáng lập quỹ đầu cơ Bridgewater Associates, nhận định môi trường hiện tại “rất giống với đầu những năm 70”, khi lạm phát, nợ công và chi tiêu chính phủ vượt kiểm soát khiến niềm tin vào tiền pháp định sụt giảm nghiêm trọng.
Dalio khuyến nghị:
“Nếu chỉ nhìn từ góc độ phân bổ tài sản chiến lược, nhà đầu tư nên giữ khoảng 15% danh mục trong vàng. Đây là tài sản sinh lời tốt trong thời kỳ cổ phiếu giảm giá.”
Điều này phản ánh xu hướng phòng thủ rõ rệt: các quỹ lớn đang giảm rủi ro bằng cách tăng tỷ trọng kim loại quý trong danh mục, thay vì đặt cược vào cổ phiếu hay trái phiếu – những tài sản đang chịu áp lực từ chính sách tiền tệ và lạm phát.
Dòng tiền khổng lồ đổ vào vàng
Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), dòng vốn đầu tư vào các quỹ ETF vàng đạt 64 tỷ USD từ đầu năm đến nay, trong đó riêng tháng 9 ghi nhận kỷ lục 17,3 tỷ USD. Không chỉ nhà đầu tư cá nhân, các ngân hàng trung ươngcũng tiếp tục “gom hàng” mạnh mẽ — dẫn đầu là Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, vốn đã mua vàng liên tục hơn một năm qua để giảm phụ thuộc vào USD.
Đáng chú ý, giá vàng tương lai (futures) hiện giao dịch cao hơn giá giao ngay, cho thấy tâm lý thị trường tin rằng đà tăng vẫn chưa kết thúc. Sự chênh lệch này là tín hiệu cổ điển của kỳ vọng đầu cơ tích trữ, khi nhà đầu tư tin rằng giá tương lai sẽ cao hơn giá hiện tại.
Vàng: trú ẩn hay đầu cơ?
Câu hỏi quan trọng nhất lúc này là: Liệu đợt tăng giá lên 4.000 USD là phản ứng hợp lý trước rủi ro toàn cầu, hay là hệ quả của đầu cơ tích trữ?
Thực tế, hai yếu tố này đang đan xen lẫn nhau.
-
Phản ứng hợp lý (Fundamental Reaction):
Các rủi ro như chiến tranh thương mại, bất ổn chính trị, lạm phát và chính sách tiền tệ nới lỏng đều là chất xúc tác tự nhiên khiến vàng tăng giá. Khi Fed được kỳ vọng sẽ cắt giảm lãi suất thêm trong năm nay, chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng (tài sản không sinh lãi) giảm đi — khiến vàng càng hấp dẫn. -
Đầu cơ tích trữ (Speculative Behavior):
Tuy nhiên, dòng vốn khổng lồ đổ vào vàng ETF và các hợp đồng tương lai cho thấy mức độ hưng phấn đầu cơ đang tăng cao. Các nhà đầu tư mua vàng không chỉ để phòng thủ, mà còn để “đu trend” – kỳ vọng giá sẽ tiếp tục lập đỉnh. Đây chính là dấu hiệu của thị trường đang nóng dần lên.
Chiến lược gia hàng hóa Ewa Manthey của ING nhận định:
“Vàng đã tăng gấp đôi chỉ trong hai năm. Các ngân hàng trung ương vẫn mua vào, rủi ro địa chính trị vẫn cao, và Fed có khả năng cắt giảm lãi suất. Tất cả đều củng cố cho xu hướng tăng.”
Nhưng bà cũng cảnh báo, nếu tình trạng đóng cửa chính phủ Mỹ kết thúc sớm hơn dự kiến, hoặc căng thẳng thương mại Mỹ - Trung hạ nhiệt, đà tăng có thể tạm chững lại.
Khi niềm tin trở thành tài sản quý nhất
Trong thời kỳ mà niềm tin vào tiền tệ, trái phiếu và chính phủ đều bị lung lay, vàng một lần nữa được xem như “đồng tiền cuối cùng của nhân loại” — không phụ thuộc vào chính trị, không bị in thêm, và không bị vỡ nợ.
Tuy nhiên, lịch sử cho thấy sau mỗi chu kỳ tăng mạnh, giá vàng đều trải qua những giai đoạn điều chỉnh sâu khi tâm lý sợ hãi lắng dịu. Giai đoạn 2011–2013 là ví dụ điển hình, khi vàng rơi hơn 30% chỉ trong một năm sau khi đạt đỉnh.
Một cơn sóng vàng pha trộn giữa trú ẩn và đầu cơ
Đợt tăng giá hiện nay của vàng vừa là hệ quả tự nhiên của bất ổn toàn cầu, vừa mang màu sắc đầu cơ tích trữ rõ rệt.
Các yếu tố nền tảng như lãi suất giảm, xung đột địa chính trị, và dòng mua từ ngân hàng trung ương chắc chắn hỗ trợ giá vàng. Tuy nhiên, các chỉ báo kỹ thuật và tâm lý đầu tư đang cho thấy một phần đà tăng đến từ kỳ vọng quá mức — giống như “hiệu ứng bong bóng phòng thủ”.
Nếu thế giới bước vào chu kỳ ổn định hơn, hoặc Fed kiểm soát lạm phát thành công, cơn sốt vàng 4.000 USD có thể hạ nhiệt nhanh chóng. Nhưng nếu bất ổn tiếp tục lan rộng, vàng có thể trở thành tâm điểm của kỷ nguyên mới – nơi tài sản trú ẩn không chỉ là phòng thủ, mà còn là cơ hội sinh lời.