Căng Thẳng Mỹ – Venezuela Và Dòng Tiền Toàn Cầu Sẽ Dịch Chuyển Về Đâu?

Căng thẳng giữa Mỹ và Venezuela đang bước vào giai đoạn nguy hiểm mới khi Tổng thống Nicolas Maduro vừa ra lệnh triển khai 25.000 binh sĩ dọc theo bờ biển Caribbean nhằm “bảo vệ chủ quyền quốc gia và an ninh đất nước”. Động thái này được đưa ra chỉ ít ngày sau khi Washington tăng cường hiện diện quân sự tại khu vực Mỹ Latinh với danh nghĩa “chống ma túy”, nhưng giới quan sát cho rằng đây là bước leo thang chiến lược mang tính chính trị – kinh tế sâu xa.

Theo AFP, Caracas khẳng định không tìm kiếm đối đầu, song “sẵn sàng đẩy lùi mọi mối đe dọa”. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố lực lượng được triển khai “đến tiền tuyến để thực hiện nhiệm vụ đặc biệt”. Những phát biểu đối nghịch này khiến Caribbean trở thành tâm điểm mới trên bàn cờ địa chính trị, nơi xung đột về dầu mỏ, đồng USD và quyền ảnh hưởng toàn cầu đang âm ỉ bùng lên giữa các cường quốc.

Từ một chiến dịch “chống ma túy”, cuộc giằng co Mỹ – Venezuela nay đã mang hình hài của cuộc chiến kinh tế và tiền tệ, mở ra hàng loạt kịch bản khó lường cho thị trường năng lượng, giá vàng và cả tiền điện tử trong thời gian tới.

Bức tranh thực tế: Mỹ - Venezuela - tam giác dầu mỏ Nga-Trung

Venezuela sở hữu trữ lượng dầu thô lớn nhất thế giới, nhưng nền kinh tế lại đang trong tình trạng kiệt quệ do lệnh trừng phạt của Mỹ kéo dài hơn 5 năm. Gần đây, Caracas đã ký nhiều thỏa thuận năng lượng mới với Nga và Trung Quốc, trong đó có nội dung thanh toán bằng đồng nhân dân tệ (CNY) và đồng ruble (RUB), thay vì USD.

Điều này là “cú tát vào mặt” hệ thống tài chính do Mỹ thống trị — nơi đồng USD vẫn là đồng tiền thanh toán dầu mỏ chủ yếu trong nhiều thập kỷ qua (Petrodollar system). Nếu Venezuela thực sự chuyển sang giao dịch ngoài USD, mô hình “petrodollar” sẽ chịu thêm một vết nứt, nhất là khi các nước BRICS đang nỗ lực xây dựng hệ thống thanh toán riêng biệt.

Tại sao Mỹ có thể phản ứng mạnh?

Từ góc độ chiến lược, Mỹ khó có thể đứng nhìn khu vực Nam Mỹ – vốn được xem là “sân sau” của mình – rơi vào ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc. Venezuela không chỉ có tài nguyên dầu, mà còn là một vị trí chiến lược nằm gần các tuyến vận tải dầu khí toàn cầu.

Nếu Washington thực sự can thiệp quân sự, dù chỉ ở quy mô “chống ma túy”, điều này sẽ phát đi tín hiệu rõ ràng: Mỹ sẵn sàng dùng sức mạnh cứng để bảo vệ vị thế của đồng USD và ảnh hưởng địa chính trị.

Tác động ngắn hạn: thị trường tài chính phản ứng ra sao?

Trong bối cảnh tin tức như vậy lan rộng, thị trường tài chính thường có phản ứng “phòng thủ” trong ngắn hạn. Có ba kịch bản có thể xảy ra:

Kịch bản 1: Căng thẳng leo thang, vàng và crypto tăng mạnh

Nếu Mỹ thực sự triển khai quân hoặc có động thái trừng phạt mới, giới đầu tư sẽ nhanh chóng tìm đến tài sản trú ẩnnhư vàng, bạc, và Bitcoin.

• Vàng: Có thể bật tăng trở lại vùng kháng cự 2.400 USD/oz nếu dòng tiền tháo chạy khỏi thị trường chứng khoán.

• Crypto: Bitcoin, dù biến động mạnh, vẫn được xem là “vàng kỹ thuật số”. Trong bối cảnh bất ổn, dòng tiền đầu cơ có thể chảy mạnh vào crypto, đẩy BTC trở lại vùng 70.000 USD.

Kịch bản 2: Mỹ chỉ “răn đe”, căng thẳng hạ nhiệt

Nếu Nhà Trắng chỉ dừng ở mức cảnh báo hoặc áp thêm biện pháp cấm vận, thị trường sẽ sớm bình ổn. USD có thể tăng nhẹ do tâm lý trú ẩn, trong khi vàng và Bitcoin chỉ tăng nhất thời trước khi điều chỉnh.

Kịch bản 3: Đàm phán và lợi ích đôi bên

Trong trường hợp hai bên đạt được thỏa thuận ngầm (ví dụ: Venezuela đồng ý một phần thanh toán bằng USD hoặc chia sẻ quyền lợi khai thác), tình hình sẽ lắng dịu. Khi đó, dòng tiền có thể quay lại với chứng khoán, đặc biệt là nhóm năng lượng và công nghiệp Mỹ.

Vì sao dòng tiền có thể vẫn chọn vàng và crypto dù Mỹ “thắng”?

Ngay cả khi Mỹ đạt được mục tiêu chính trị, niềm tin vào hệ thống tài chính toàn cầu do USD chi phối có thể bị tổn thương. Nhiều quốc gia đang chứng kiến rủi ro “vũ khí hóa đồng tiền” – tức là việc Mỹ sử dụng đồng USD làm công cụ trừng phạt.

Điều này khiến các quốc gia, đặc biệt là trong nhóm BRICS, ngày càng tìm cách giảm phụ thuộc vào USD. Do đó, vàng và crypto vẫn sẽ được xem là “hàng rào bảo hiểm dài hạn” chống lại rủi ro địa chính trị và mất giá tiền tệ.

Tổng kết: Thị trường đang bước vào chu kỳ “rủi ro kép”

Sự kiện Venezuela – nếu diễn ra – sẽ là phần nối dài của làn sóng “phi đô la hóa” toàn cầu.

• Ngắn hạn: Nhà đầu tư nên theo dõi sát phản ứng của Mỹ và giá dầu thô. Mọi leo thang đều có thể kéo vàng và crypto đi lên.

• Trung hạn: Xu hướng dịch chuyển dòng tiền ra khỏi USD vẫn tiếp diễn, nhất là khi Trung Quốc và Nga đẩy mạnh thanh toán song phương không qua hệ thống SWIFT.

• Dài hạn: Thế giới có thể chứng kiến sự phân cực tài chính: một bên là hệ thống USD, bên kia là khối BRICS mở rộng cùng đồng nội tệ và vàng.

Việc Mỹ chuẩn bị can thiệp quân sự tại Venezuela dù chưa thực bước vào giai đoạn khủng hoảng, nhưng nó phản ánh một thực tế sâu sắc hơn: thế giới đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc quyền lực tài chính. Trong giai đoạn bất ổn như vậy, việc nhà đầu tư tìm đến vàng và crypto không chỉ là phản ứng cảm xúc, mà còn là chiến lược phòng thủ hợp lý trước cơn bão địa chính trị có thể ập đến bất cứ lúc nào.